اپیدمیولوژی پوکی استخوان در هزاره سوم
در هزاره سوم میلادی، ۵۹ درصد کل مرگ‌های جهان و ۴۶ درصد بار جهانی بیماری‌ها ناشی از بیماری‌های غیرواگیر است. در این میان، بیماری‌های مزمن بیش از ۷۰ درصد کل هزینه‌های پزشکی را به خود اختصاص می‌دهند.
پوکی استخوان شایع‌ترین بیماری بافت استخوانی
اپیدمیولوژی پوکی استخوان شایع‌ترین بیماری بافت استخوانی است که با کاهش تراکم و از دست رفتن کیفیت ریزساختار استخوان، خطر شکستگی را افزایش می‌دهد.
پژوهشگران بارها پوکی استخوان را یک بیماری پیچیده معرفی کرده‌اند زیرا عوامل مختلفی مانند ژن‌ها و شرایط محیطی در بروز آن نقش دارند.
این بیماری تا زمان شکستگی معمولاً شناسایی نمی‌شود و تنها پس از بروز شکستگی آشکار می‌گردد؛ به همین دلیل به آن «بیماری خاموش» می‌گویند.
بار بیماری پوکی استخوان
شکستگی‌های مکرر ناشی از اپیدمیولوژی پوکی استخوان همراه با هزینه‌های درمانی و بستری، مرگ‌ومیر و فشار زیادی بر سیستم سلامت ایجاد می‌کند. پیشگیری می‌تواند کیفیت زندگی را بهبود دهد، میزان مرگ‌ومیر را کاهش دهد و هزینه‌های درمانی را کمتر کند.
با افزایش سن، میزان پوکی استخوان بیشتر می‌شود زیرا بافت استخوانی کاهش پیدا می‌کند. در زنان، به دلیل کاهش عملکرد تخمدان‌ها در دوران یائسگی (حدود ۵۰ سالگی)، کاهش توده استخوانی سرعت می‌گیرد. به همین علت بیشتر زنان در سنین ۷۰ تا ۸۰ سالگی معیارهای تشخیص پوکی استخوان را دارند.
شیوع پوکی استخوان در جهان و ایران
شیوع پوکی استخوان در جهان به دلیل افزایش امید به زندگی روندی صعودی دارد. برآوردها نشان می‌دهد بیش از ۲۰۰ میلیون زن در سراسر جهان از پوکی استخوان رنج می‌برند.
در ایران نیز آمارها نشان می‌دهد:
- حدود ۲۵,۹۶۹,۰۴۶ نفر به استئوپنی مبتلا هستند.
- حدود ۳,۰۲۴,۷۹۸ نفر به پوکی استخوان مبتلا هستند.
پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که تا سال ۲۰۲۰ این ارقام به ترتیب به ۴۰,۳۰۳,۷۳۰ و ۳,۵۹۲,۷۰۸ نفر برسد.
شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان
در سراسر جهان، پوکی استخوان سالانه باعث بیش از ۸/۹ میلیون شکستگی استخوان می‌شود.
- هر ۳ ثانیه یک شکستگی استخوانی رخ می‌دهد.
- هر ۲۲ ثانیه یک شکستگی مهره‌ای رخ می‌دهد.
از هر دو زن بالای ۵۰ سال، یک نفر دچار شکستگی استئوپروتیک می‌شود. احتمال شکستگی لگن در زنان حدود ۱۴ درصد و ستون فقرات حدود ۲۸ درصد است.
آمار شکستگی لگن در ایران
گزارش‌ها نشان می‌دهد بسیاری از ایرانیان به‌ویژه سالمندان حداقل یک بار شکستگی را تجربه می‌کنند.
پیگیری سه‌ساله‌ای در ایران نشان داد که بیشتر افراد بالای ۵۰ سال، به‌ویژه زنان، شکستگی لگن داشته‌اند و این میزان با افزایش سن بیشتر شده است.
- در افراد زیر ۶۰ سال حدود ۱۰ درصد شکستگی لگن گزارش شد.
- در افراد بالای ۷۰ سال این رقم به ۸/۲ درصد رسید.
به طور کلی بروز شکستگی لگن در زنان ۴/۲ درصد و در مردان ۲/۰۴ درصد است.
پیش‌بینی می‌شود این آمار تا سال ۲۰۲۰ به ۶۱,۶۳۵ مورد و تا سال ۲۰۵۰ به ۱۰۰,۴۶۵ مورد افزایش پیدا کند.
بار اقتصادی و اجتماعی پوکی استخوان در ایران
مطالعات دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۴ نشان داد که پوکی استخوان باعث از دست رفتن بیش از ۳۶ هزار سال عمر مفید (DALY) در مردان و زنان ایرانی شده است.
بر اساس این مطالعات، حدود ۸۵ درصد بار بیماری پوکی استخوان و ۱۲/۴ درصد شکستگی‌های ناشی از آن در خاورمیانه به ایران مربوط می‌شود.
لینک کوتاه : https://kbmd.ir/?p=5750
