استئوپروز چیست ؟
استئوپروز شایع‌ترین بیماری متابولیک استخوان است. کاهش توده استخوانی و از دست رفتن کیفیت ریزساختار استخوان در این بیماری، منجر به افزایش خاصیت شکنندگی می‌گردد. براساس ICD 10، استئوپروز همراه شکستگی فعلی، کد M80-M85 داده شده است.
شیوع و اهمیت استئوپروز
استئوپروز در مردان سفید و آسیایی شایع‌تر می‌باشد و اهمیت آن در شکنندگی ناشی از آن است. مرگ و میر ناشی از شکستگی لگن زیاد مطرح گشته، به طوری که ۲۰٪ از افرادی که این شکستگی را تجربه می‌کنند، دیگر به وضعیت عملکردی پیش از شکستگی بازنمی‌گردند.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد ۱۶٪ از زنان یائسه دچار شکستگی مهره‌ای می‌شوند.
نتایج مطالعات در ایران
مطالعه جامع پیشگیری، تشخیص و درمان استئوپروز (IMOS) نشان داد حداکثر توده استخوانی در بالغین ایرانی، کمتر از اروپا و آمریکا می‌باشد. عوامل ژنتیکی بیشترین نقش را در ایجاد حداکثر توده استخوانی دارند.
عوامل محیطی، فعالیت بدنی، تغذیه و بیماری‌ها باعث تحلیل رفتن توده استخوانی می‌شوند و این روند پس از یائسگی شدت می‌گیرد.
برخی داروها نیز سرعت کاهش توده استخوانی را افزایش می‌دهند.
نواحی درگیر در استئوپروز
نواحی از بدن که کمترین کریستال‌های معدنی دارند، در اثر کاهش توده استخوانی طی زمان بیشتر دچار استئوپروز می‌شوند.
سه ماه پس از شروع درمان، سرعت کاهش توده استخوانی مخصوصاً در ستون مهره‌ها کم می‌شود و به همین دلیل نیاز به اقدامات پیشگیرانه و پیگیری وجود دارد.
پیشگیری از استئوپروز
پیشگیری نقش مهمی در کنترل بیماری دارد. اقدام‌های کلیدی عبارتند از:
- فعالیت بدنی منظم (تمرینات تحمل وزن و مقاومتی)
- تغذیه سالم و دریافت کافی کلسیم و ویتامین D
- جلوگیری از عوامل خطر محیطی مانند زمین‌خوردن در سالمندان
- بررسی تراکم استخوان در افراد پرخطر طبق نظر پزشک
درمان و پیگیری
درمان آن بسته به شرایط فردی انتخاب می‌شود و ممکن است شامل داروهای ضد پوکی استخوان، مکمل‌ها و تغییر سبک زندگی باشد.
پیگیری منظم برای ارزیابی وضعیت تراکم استخوان و پیشگیری از شکستگی‌های جدید اهمیت زیادی دارد.
پرسش‌های متداول درباره استئوپروز
تفاوت استئوپروز و پوکی استخوان چیست؟
در فارسی این دو اصطلاح یکسان به‌کار می‌روند و به کاهش تراکم و کیفیت استخوان اشاره دارند.
آیا فقط سالمندان دچار پوکی استخوان می‌شوند؟
خیر. اگرچه سن یک عامل خطر مهم است، اما ژنتیک، تغذیه، سبک زندگی و بیماری‌های زمینه‌ای نیز نقش دارند.
آیا پوکی استخوان قابل پیشگیری است؟
بله. با رعایت سبک زندگی سالم، تغذیه صحیح و انجام فعالیت‌های ورزشی، می‌توان خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش داد.
لینک کوتاه : https://kbmd.ir/?p=5745
