توان‌بخشی یکی از اهداف
توان‌بخشی بعد از شکستگی استئوپروتیک با هدف بازگرداندن فرد به سطح قبلی عملکرد انجام می‌شود.
درمان شکستگی‌های استئوپروتیک فقط شامل ترمیم استخوان شکسته نیست، بلکه روندی مداوم برای بازیابی قدرت عضلانی، توان حرکتی و بازگشت به فعالیت‌های روزانه است.
در طول دوره بهبودی، باید اقداماتی برای پیشگیری از کاهش بیشتر توده استخوانی و جلوگیری از شکستگی‌های جدید انجام شود.
وضعیت روانی، میزان تحرک و عملکرد فرد پیش از بیماری، از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده موفقیت در برنامه‌های بازتوانی هستند.
در بررسی اولیه نیازهای توان‌بخشی، پزشک با گرفتن شرح‌حال، بررسی سطح تحرک، حمایت‌های اجتماعی در دسترس و وضعیت روانی بیمار، مسیر برنامه توان‌بخشی را مشخص می‌کند.
مراکز توان‌بخشی و تیم درمان
بیمارانی که علاوه بر شکستگی به بیماری‌های دیگر نیز مبتلا هستند یا عملکرد فیزیکی و ذهنی ضعیفی دارند، بهتر است در مراکز توان‌بخشی سالمندان بستری شوند تا تحت مراقبت تخصصی قرار بگیرند.
در این مراکز، متخصص طب فیزیکی، فیزیوتراپیست و کاردرمانگر با همکاری یکدیگر به بیمار کمک می‌کنند تا فعالیت‌های روزانه خود را از سر بگیرد.
نقش فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست برای کاهش درد و ناراحتی بیمار از روش‌هایی مانند ماساژ، حرکت دادن مفصل، کمپرس سرد یا گرم استفاده می‌کند.
این روش‌ها به کاهش اسپاسم عضلانی و درد ناشی از شکستگی‌های مهره‌ای کمک می‌کنند.
اجرای یک برنامه ورزشی منظم باعث تقویت عضلات پشت، کاهش درد و بهبود عملکرد حرکتی بیمار می‌شود.
نقش کاردرمانگر
- کاردرمانگر به بیمار آموزش می‌دهد که چگونه حرکات روزمره را به شکل صحیح انجام دهد.
- در بسیاری از موارد، بیمار با اولین شکستگی متوجه ابتلای خود به استئوپروز می‌شود.
- پذیرش روانی بیماری و سازگاری با درد ناشی از شکستگی برای برخی بیماران دشوار است.
- به همین دلیل باید درباره ماهیت استئوپروز، تغییرات سبک زندگی و فعالیت‌هایی که به سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند آموزش ببینند.
حمایت عاطفی و اجتماعی
حمایت عاطفی و فیزیکی از سوی خانواده، دوستان و مشاوران نقش مهمی در روند بهبود بیمار دارد.
ارتباط با افرادی که تجربه مشابه دارند، می‌تواند به بیمار کمک کند تا راحت‌تر با چالش‌های بیماری مزمن کنار بیاید.
توان‌بخشی در شکستگی مچ دست
شکستگی کالیس یکی از شایع‌ترین انواع شکستگی‌های استئوپروتیک است که معمولاً پس از سقوط اتفاق می‌افتد.
پس از باز کردن گچ، پزشک استفاده از اسپلینت موقت را تا زمان تثبیت کامل شکستگی توصیه می‌کند.
برنامه توان‌بخشی با تمرین دادن انگشتان، شست و شانه در سمت آسیب‌دیده آغاز می‌شود تا از خشکی مفصل جلوگیری شود.
توان‌بخشی در شکستگی هیپ
در بیشتر موارد، درمان شکستگی هیپ با جراحی و جایگزینی مفصل انجام می‌شود.
پس از جراحی، فیزیوتراپی با هدف بازگرداندن حرکت مفصل آغاز می‌شود و سپس تمرکز بر پیشگیری از شکستگی مجدد قرار می‌گیرد.
برنامه‌های فیزیوتراپی در این مرحله برای بازیابی عملکرد حرکتی اهمیت زیادی دارند.
توان‌بخشی و تمرینات ورزشی در بهبود عملکرد بیماران استئوپروتیک
- ورزش به‌تدریج با کاهش درد و افزایش توان حرکتی، طرز راه رفتن، قدرت پاها، انعطاف‌پذیری و حفظ تعادل بیمار را بهبود می‌دهد.
- یک پرستار آموزش‌دیده می‌تواند به بیمار کمک کند تا به‌مرور زمان با واکر یا عصا راه برود و دیگر نیازی به حمایت دیگران نداشته باشد.
- برنامه ورزشی باید بر ورزش‌های تقویت‌کننده هیپ تمرکز داشته باشد.
- ورزش‌های تقویت‌کننده هیپ، عضلات فلکسور، ابداکتور و اکستانسور را فعال می‌کنند.
- برای پیشگیری از سقوط، باید عوامل خطرساز در خانه شناسایی و برطرف شوند و آموزش‌های مربوط به حفظ تعادل نیز ارائه شود.
منبع: کتاب راهنمای جامع بالینی پوکی استخوان، فصل دهم (توان‌بخشی بعد از شکستگی استئوپروتیک)، صفحات 57-58
این مطلب صرفاً جهت افزایش آگاهی است و جایگزین مشاوره تخصصی پزشکی نمی‌باشد.
لینک کوتاه : https://kbmd.ir/?p=5833
