توان‌بخشی در شکستگی مهره‌ای و توضیحات اولیه
شکستگی همراه با فشردگی مهره معمولاً بدون علامت است، اما برخی بیماران احساس درد حاد یا مزمن دارند.
اقدامات توان‌بخشی در موارد حاد
توان‌بخشی در موارد حاد شامل است:
- استراحت نسبی
- استفاده از بی‌حس‌کننده‌ها
- جلوگیری از یبوست، به‌ویژه در بیمارانی که از داروهای مخدر استفاده می‌کنند
- بیمار باید در وضعیت مناسب قرار گیرد تا فشار به مهره‌ها کاهش یابد
- آموزش اصول صحیح فعالیت برای جلوگیری از کشیده شدن بیش از حد عضلات پشت در فعالیت‌های روزمره و حین ورزش
- آموزش استفاده صحیح از بریس و واکر
- آموزش اعضای خانواده برای کمک در جابه‌جایی بیمار بدون فشار بر ستون مهره‌ها
- انجام فیزیوتراپی و کاردرمانی زیر نظر متخصص
- پرهیز از ورزش‌های استقامتی و کششی در دو ماه نخست پس از شکستگی
اقدامات توان‌بخشی در موارد مزمن
- در موارد مزمن نیز اقدامات توان‌بخشی شامل موارد زیر است:
- اصلاح وضعیت بدن در حالت‌های نشسته، ایستاده و خوابیده
- استفاده از وسایل حمایت‌کننده برای عضلات پشت
- اجتناب از حرکاتی که باعث افزایش فشار یا فشردگی مهره‌ها می‌شود
- اجرای برنامه ورزشی درمانی منظم برای تقویت عضلات
- ارزیابی و درمان پیامدهای روانی و اجتماعی ناشی از شکستگی
استراتژی‌های درمان درد
درد ناشی از شکستگی‌های استئوپروتیک معمولاً به درمان دارویی پاسخ می‌دهد، اما در موارد شدید ممکن است پزشک جراحی ورتبروپلاستی (Vertebroplasty) یا کیفوپلاستی (Kyphoplasty) را توصیه کند.
درد معمولاً کوتاه‌مدت است، ولی در برخی بیماران حتی پس از بهبود شکستگی ادامه پیدا می‌کند.
درمان درد مزمن در بیماران استئوپروتیک
تأثیر درد مزمن بر زندگی بیمار
درد مزمن باعث بروز مشکلاتی مانند اختلال در خواب، بی‌قراری و افسردگی می‌شود. این درد وضعیت بدن بیمار را تغییر می‌دهد و فشار زیادی بر عضلات و لیگامان‌ها وارد می‌کند. از طرف دیگر، ترس از احساس درد باعث می‌شود بیمار بدن خود را در حالت‌های خمیده و نامناسب نگه دارد.
راهکارهای دارویی و غیر دارویی برای کاهش درد
برای کاهش درد، روش‌های متعددی وجود دارد که بیمار می‌تواند با توجه به شرایط جسمی خود، مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کند.
1. داروهای مسکن
داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن، استامینوفن و آسپرین به کاهش درد کمک می‌کنند.
اگر این داروها اثر کافی نداشته باشند، پزشک ممکن است مسکن‌های قوی‌تر مانند ناپروکسن را تجویز کند.
نکته مهم این است که داروها باید به‌صورت منظم مصرف شوند تا شدت درد از کنترل خارج نشود.
داروهای ضدافسردگی با دوز پایین و هورمون کلسی‌تونین نیز در کاهش درد مؤثر هستند.
اما در مصرف طولانی‌مدت یا با دوز بالا، باید خطر بروز عوارض جانبی را در نظر گرفت.
2. روش‌های غیر دارویی
استفاده از دستگاه TENS با ارسال پالس‌های الکتریکی کوچک، احساس درد را کاهش می‌دهد.
کمپرس گرم به رفع اسپاسم عضلانی و تسکین درد کمک می‌کند.
روش‌هایی مانند هیدروتراپی، فیزیوتراپی و رفتاردرمانی نیز در مدیریت درد بسیار مؤثر هستند.
در موارد مزمن و شدید، ارجاع بیمار به کلینیک‌های تخصصی کنترل درد توصیه می‌شود.
انجام ورزش منظم و ایمن باعث تقویت عضلات و حمایت بهتر از ستون فقرات شده و شدت درد را کاهش می‌دهد.
منبع: کتاب راهنمای جامع بالینی پوکی استخوان، فصل دهم (توان بخشی بعد از شکستگی استئوپروتیک)، صفحات 59-60
این مطلب صرفاً جهت افزایش آگاهی است و جایگزین مشاوره تخصصی پزشکی نمی‌باشد.
لینک کوتاه : https://kbmd.ir/?p=5839
